29
یکشنبه, دسامبر
یکشنبه, ۰۹ دی ۱۴۰۳

زندگینامه حضرت امام موسی کاظم (ع)

انارک نیوز : نام امام هفتم ما، موسی و لقب آن حضرت کاظم (ع)، کاظم يعنی نگهدارنده و فروخورنده خشم. کنيه آن امام "ابوالحسن"  است. شيعيان و دوستداران لقب "باب الحوائج " به آن حضرت داده اند. 
پدر بزرگوارش حضرت امام جعفر صادق (ع) و مادر گرامیش حمیده کنیزی از اهل بربر (مغرب) یا از اهل اندلس (اسپانیا)بوده است. میلادش برای امام صادق (ع) چنان شادی‌بخش بود که آن حضرت به‌همین مناسبت سه روز جشن گرفت و مردم مدینه را اطعام نمود. 
 تولد امام موسی کاظم ( ع ) روز بیستم ذی‌الحجه 128 ه.ق (دوشنبه 24 شهریور ماه 125 خورشیدی) (و یا به قولی يکشنبه هفتم ماه صفر سال 128 هجری (21 آبان ماه 124 خورشیدی)) در "ابواء" جايى ميان مکّه و مدینه  اتفاق افتاد.
از حوادث مهم دوران جوانی آن امام، مرگ نابهنگام برادر بزرگترش، اسماعیل، بود که از الطاف خفیّه الهیّه محسوب می‌شد و زمینه‌ساز تثبیت امامت وی شد. هر چند بعدها نیز گروهی پیدا شدند و پس از امام صادق (ع) معتقد به امامت اسماعیل گشتند و مرگ او را انکار نمودند. چون از حیات اسماعیل مأیوس شدند، پسر او محمد را امام دانستند و اسماعیلیه امروز بر این عقیده هستند و پس از او پسر او را امام می‌دانند و سپس پسرش را و ... 
سرانجام پس از شهادت جانگداز امام صادق، موسی بن جعفر (ع) در سن بیست سالگی مسؤولیت بزرگ امامت و هدایت امّت را در یکی از بحرانی‌ترین دوران‌ها به دوش گرفت. از مشکلات روزهای نخستین امامت موسی بن جعفر (ع) ادّعای امامت دروغین برادر بزرگ‌تر حضرت، عبدالله افطح ،بود که گروهی را به دنبال خود کشید و فرقه “فطحیه” به همین ترتیب شکل گرفت. هر چند با برخورد روشنگرانه‌ی امام، عبدالله با شکست روبرو گردید.
دوران امامت امام هفتم حضرت موسی بن جعفر (ع) مقارن بود با سالهای  آخر خلافت منصور عباسی و در دوره خلافت هادی و سيزده سال از دوران خلافت هارون که سخت ترين دوران عمر آن حضرت به شمار است و زمان امامت آن حضرت سی و پنج سال و اندکی بود و مدت امامت آن حضرت از همه ائمه غير از حضرت ولی عصر (عج) بيشتر بوده است،
حضرت کاظم (ع) دارای قامتی معتدل بود. صورتش نورانی و گندمگون و رنگ مويش سياه و انبوه بود. بدن شريفش از زيادی عبادت ضعيف شد، موسی بن جعفر از عبادت و سختکوشی به "عبد صالح" معروف و در سخاوت و بخشندگی مانند نياکان بزرگوار خود بود. کيسه های سيصد ديناری و چهارصد ديناری  و دو هزار ديناری مي آورد و بر ناتوانان و نيازمندان تقسيم مي کرد. امام ( ع ) با آن کرم و بزرگواری و بخشندگی خود لباس خشن بر تن مي کرد،
نشر فقه جعفری و اخلاق و تفسير و کلام که از زمان حضرت صادق (ع) و پيش از آن در زمان امام محمد باقر (ع) آغاز و عملی شده بود، در زمان حضرت امام موسی کاظم (ع) نيز به پيروی از سيره نياکان بزرگوارش همچنان ادامه داشت،
حکومت چند تن از شاگردان مکتب جعفری را تشويق نمود تا مکتبی در برابر مکتب جعفری  ايجاد کنند و به حمايتشان پرداخت. بدين طريق مذاهب حنفی ، مالکی ، حنبلی و شافعی هر کدام با راه و روش خاص فقهی پايه ريزی شد. حکومتهای وقت و بعد از آن - برای دست يابی  به قدرت - از اين مذهبها پشتيبانی کرده و اختلاف آنها را بر وفق مراد و مقصود خود دانسته اند.
در سالهای آخر خلافت منصور دوانيقی که مصادف با نخستين سالهای امامت حضرت موسی بن جعفر (ع) بود " بسياری از سادات شورشی - که نوعا از عالمان و شجاعان و متقيان و حق طلبان اهل بيت پيامبر (ص) بودند و با امامان نسبت نزديک داشتند - شهيد شدند.
داستان دردناک " فخ " در زمان هادی عباسی  پيش آمد. علت بروز اين واقعه اين بود که "حسين بن علی بن عابد" از اولاد حضرت امام حسن (ع) که از افتخارات سادات حسنی و از بزرگان علمای مدينه و رئيس قوم بود، به ياری عده ای از سادات و شيعيان در برابر بيدادگری "عبدالعزيز عمری" که مسلط بر مدينه شده بود ، قيام کردند و با شجاعت و رشادت خاص در سرزمين فخ عده زيادی از مخالفان را کشتند، سرانجام دشمنان دژخيم اين سادات شجاع را در تنگنای محاصره قرار دادند و به قتل رساندند و عده ای را نيز اسير کردند. مسعودی مي نويسد : بدنهايی که در بيابان ماند طعمه درندگان صحرا گرديد.
 امام کاظم (ع) سالها مورد اذيت و آزار و تعقيب و زجر بود، و در مدتی که از 4 سال تا 14 سال نوشته اند تحت نظر و در تبعيد و زندانها و تک سلولها و سياهچالهای بغداد - در غل و زنجير - به سر مي برد.
سرانجام بدگوئي هائی  که اطرافيان از امام کاظم (ع) کردند در وجود هارون کارگر افتاد و در سفری که در سال 179ه. به حج رفت، بيش از پيش به عظمت معنوی امام (ع) و احترام خاصی که مردم برای امام موسی کاظم (ع) قائل بودند پی برد. هارون سخت از اين جهت نگران شد. وقتی به مدينه آمد و قبر منور پيامبر اکرم ( ص ) را زيارت کرد تصميم بر جلب و دستگيری  امام (ع) يعنی فرزند پيامبر گرفت.  ابتدا دستور داد امام هفتم (ع) را با غل و زنجير به بصره ببرند و به عيسی بن جعفر بن منصور که حاکم بصره بود، نوشت، يک سال حضرت امام کاظم (ع) را زندانی  کند، پس از يک سال والی بصره را به قتل امام (ع) مأمور کرد . عيسی  از انجام دادن اين قتل عذر خواست.
هارون امام را به بغداد منتقل کرد و به فضل بن ربيع سپرد. مدتی حضرت کاظم (ع) در زندان فضل بود. در اين مدت و در اين زندان امام (ع) پيوسته به عبادت و راز و نياز با خداوند متعال مشغول بود. هارون، فضل را مأمور قتل امام (ع) کرد ولی فضل هم از اين کار کناره جست. باری چندين سال امام ( ع ) از اين زندان به آن زندان انتقال مي يافت.
عاقبت آن امام بزرگوار در بیست و پنجم رجب سال 183 هجری قمری (یکشنبه 14 شهریور ماه 178 خورشیدی) در پنجاه و پنج سالگی با خرمای زهرآلوده به دست مردی  ستمکار به نام "سندی  بن شاهک" و به دستور هارون مسموم و شهيد شد. شگفت آنکه هارون با توجه به شخصيت والای موسی بن جعفر (ع) پس از درگذشت و شهادت امام نيز اصرار داشت تا مردم اين خلاف حقيقت را بپذيرند که حضرت موسی بن جعفر (ع) مسموم نشده بلکه به مرگ طبيعی از دنيا رفته است،
بدن مطهر آن امام بزرگوار را در مقابر قريش - در نزديکی بغداد - به خاک سپردند. از آن زمان آن آرامگاه عظمت و جلال پيدا کرد، و مورد توجه خاص واقع گرديد و شهر " کاظمين " از آن روز بنا شد و روی به آبادی گذاشت.

تعداد زوجات حضرت موسی بن جعفر (ع) روشن نيست. بيشتر آنها از کنيزان بودند که اسير شده و حضرت موسی کاظم (ع) آنها را مي خريدند و آزاد کرده يا عقد مي بستند. نخستين زوجه آن حضرت " تکتم " يا " حميده " يا " نجمه " دارای  تقوا و فضيلت بوده و زنی بسيار عفيفه و بزرگوار و مادر امام هشتم شيعيان حضرت رضا (ع)  است.
فرزندان حضرت موسی  بن جعفر را 37تن نوشته اند: 19 پسر و 18 دختر که ارشد آنها حضرت علی بن موسی الرضا (ع) وصی و امام بعد از آن امام بزرگوار بوده است. حضرت احمد بن موسی (شاهچراغ) که در شيراز مدفون است. حضرت محمد بن موسی نيز که در شيراز مدفون است. حضرت حمزه بن موسی که در ری مدفون مي باشد.
از دختران آن حضرت ، حضرت فاطمه معصومه در قم مدفون است و قبه و بارگاهی با عظمت دارد.


زادروز ایشان دوشنبه هفتم ماه صفر سال 128 ه.ق (21 آبان ماه 124 خورشیدی یا 12 نوامبر 745 میلادی) یا بیستم ذی‌الحجه 128 ه.ق (دوشنبه 24 شهریور ماه 125 خورشیدی یا 16 سپتامبر 746 میلادی) و شهادت بیست و پنجم رجب سال 183 هجری قمری (یکشنبه 14 شهریور ماه 178 خورشیدی یا 5 سپتامبر 799 میلادی) می باشد.