انارک نیوز: غروب دهم بهمن ماه (آبان روز از بهمن ماه) جشن سده گرفته می شد و  به آتش‌افروزی مبادرت مي‌ورزیده‌اند. سده منسوب به شماره صد است. سده، صدمین روز زمستان از گاه‌شماری میترایی است. در تقویم کهن ایرانیان مهرآیین زمستان ۱۵۰ روزه و تابستان ۲۱۰ روزه بوده‌است. از ابتدای زمستان (اول آبان ماه) تا ۱۰ بهمن که جشن سده‌است صد روز، و از ۱۰ بهمن تا نوروز و اول بهار ۵۰ روز و ۵۰شب بوده‌است. به علت اینکه از این روز به بعد انسان به آتش (مظهر گرما و نور و زندگی) دست پیدا کرده‌است و وسیله دیگری برای مبارزه با اهریمن و شب هم مانند روز روشن و گرم و زنده‌ شده، شب‌ها هم شمرده می‌شوند. 
 
جشن سده در عظمت و اهميت، نظير نوروز و مهرگان بوده است. جشن سده‌ای كه در بعضی نقاط ایران گرفته مي‌شود مردم پشته‌هایی از خار و خاشاك گردآورده و هنگام غروب آتش مي‌زدند. گاهی لب به سرودن ترانه‌ای دلكش مي‌گشودند و گاهی نیز جامه‌های ویژه‌ای به تن‌كرده و به شادی می پرداختند، همانند سیزده بدر آن را برگزار می كردند.
شاهنامه فردوسی گوید: هوشنگ كه پسر چهارم آدم (ع) است یعنی به چهار پشت به آدم (ع) مي‌رسد، روزی با صد كس بطرف كوهی رفت، ناگهان ماری بزرگ به نظرش درآمد و چون هرگز مار ندیده بود به شگفت آمد و گفت جمیع جانوران متابعت ما مي‌كنند، همانا این جانور دشمن ماست كه سر از اطاعت پیچیده، سنگی برداشت و بر جانب مار انداخت، آن سنگ خطا شد و بر سنگ دیگر خورد، آتش از آن بجست و بر خش و خاشاك افتاد و مار بسوخت، چون در آن زمان هنوز آتش ظاهر نشده بود هوشنگ با همراهان از پیدا شدن آتش خرم و شادان گردید و گفت این نور خداست كه دشمن ما را كشت و به سجده رفت و شكر ایزد به جای آورد و آتش را قبله خود ساخت و در آن روز جشن بزرگی گرفت.

به گزارش روابط عمومی رسانه ملی، زندگی و حیات در کویرهای ایران با روایتی داستان گونه و زیباشناسی در مستند "کویر بهشت فراموش شده" برای مخاطبان اردوزبان به تصویر کشیده می‌شود.

این مستند با نمایش مناطق کویری از جمله؛ نائین، انارک، جندق، روستای ورزنه، خور و... به بررسی کویر در ابعاد مختلف زندگی، زیباشناسی، تاریخی، اجتماعی و مکان‌های تاریخی در دل کویر می‌پردازد.

"کویر بهشت فراموش شده"، تولید صداوسیمای مرکز اصفهان، به کارگردانی و تهیه کنندگی بهمن داوری، درکانال اردوی شبکه سحر در 12 قسمت 30 دقیقه ای، زبانگردانی شده و سه شنبه‌ها ساعت 14:30 به وقت تهران از کانال اردوی شبکه سحر پخش می‌شود.