انارک نیوز: نام مبارک امام پنجم محمد است. لقب آن حضرت باقر يا باقرالعلوم است، مادرش فاطمه دختر امام حسن مجتبی (ع) است. پدرش امام زين العابدين، علی بن الحسين (ع) است. وی اولین شخصی است که نسب پدر و مادرش به حضرت فاطمه زهرا علیهاسلام می رسد.
تولد حضرت باقر (ع) در روز نخست رجب سال 57 هجری (یکشنبه ۲۳ اردیبهشت ۵۶ خورشیدی) در مدينه اتفاق افتاد. در واقعه جانگداز کربلا همراه پدر و در کنار جدش حضرت سيد الشهداء کودکی بود که به چهارمين بهار زندگيش نزديک مي شد.
دوران امامت امام محمد باقر (ع) از سال 95 هجری که سال درگذشت امام زين العابدين (ع) است آغاز شد و تا سال 114 ه.ق يعنی مدت 19سال و چند ماه ادامه داشته است. در دوره امامت امام محمد باقر (ع) و فرزندش امام جعفر صادق (ع) مسائلی مانند انقراض امويان و بر سر کار آمدن عباسيان و پيدا شدن مشاجرات سياسی و ظهور سرداران و مدعيانی مانند ابومسلم خراسانی و ديگران مطرح است،
سيرت و صورتش ستوده بود. پيوسته لباس تميز و نو مي پوشيد. در کمال وقار و شکوه حرکت مي فرمود. از آن حضرت مي پرسيدند: جدت لباس کهنه و کم ارزش مي پوشيد، تو چرا لباس فاخر بر تن مي کنی؟
پاسخ مي داد: مقتضای تقوای جدم و فرمانداری آن روز، که محرومان و فقرا و تهيدستان زياد بودند، چنان بود. من اگر آن لباس بپوشم نمي توانم تعظيم شعائر دين کنم. در زمان این امام، عدهای متمایل به رهبانیّت و ترک دنیا بودند که با مخالفت امام مواجه میشدند.
در روزهای گرم برای رسيدگی به مزارع و نخلستانها بيرون مي رفت، و با کارگران و کشاورزان بيل مي زد و زمين را برای کشت آماده مي ساخت.
امام باقر (ع) نيز چون زمينه قيام مسلحانه در آن زمان - به علت خفقان فراوان و کمبود حماسه آفرينان - فراهم نبود، از اين رو، نشر معارف اسلام و فعاليت علمی را و هم مبارزه عقيدتی و معنوی با سازمان حکومت اموی را ، از اين طريق مناسب تر مي ديد،
موضع انقلابی برادرش "زيد" را نيز تأييد مي کرده است. زید سرانجام عليه هشام اموی، در سال (120يا 122 ه.ق) زمان امامت امام جعفر صادق (ع) خروج کرد و دستگاه جبار، ناجوانمردانه او را به قتل رساند. بدن مقدس زيد را سالها بر دار کردند و سپس سوزانيدند.
فرزندان آن حضرت را هفت نفر نوشته اند: جعفر بن محمد الصادق (ع) و عبدالله که مادرشان ام فروه دختر قاسم بن محمد بن ابی بکر بود. ابراهيم و عبيدالله که از ام حکيم بودند و هر دو در زمان حيات پدر بزرگوارشان وفات کردند. علی و زينب و ام سلمه که از ام ولد بودند.
سرانجام در هفتم ذيحجه سال 114 هجری (چهار شنبه 12 بهمن ماه 111 خورشیدی) در سن 57 سالگی در مدينه به وسيله هشام مسموم شد و چشم از جهان فروبست. پيکر مقدسش را در قبرستان بقيع - کنار پدر بزرگوارش - به خاک سپردند.
زادروز ایشان یکشنبه 23 اردیبهشت ماه 56 خورشیدی یا 13 می 677 میلادی و شهادت چهار شنبه 12 بهمن ماه 111 خورشیدی یا 1 فوریه 733 میلادی می باشد.