کویر لوت؛ بزرگترین ناشناخته ایران

خبر آنلاین- ...
از لوت چرا اطلاعات کمی در دست است؟ تا حدود ۱۰۰ سال پیش، فقط محلی ها از وجود لوت خبر داشتند. اما ۱۰۰ سال پیش، سون هدین، جهانگرد سوئدی که همه کویرهای دنیا را گشته بود، چهار سفر به ایران آمد. مسیری را انتخاب کرد؛ از زیر ورامین ذفت از لوت شمالی رفت به طرف چوپانان و از چوپانان، رفت به طرف طبس و فردوس. آن مسیر وصل می شود به خراسان جنوبی فعلی. ۳۰ سال بعد یک دکتر اتریشی آمد به ایران به اسم آلفونس گابریل. او هم دقیقا مسیر سون هدین را رفت. در زمان جنگ دوم جهانی،‌ سروان نیدر مایر، یک ارتشی آلمانی به ایران آمد تا مقدمات نفوذ آلمان در افغانستان را مهیا کند. آن موقع آلمان ها معتقد بودند برای روسیه ها و انگلیس ها، افغانستان دروازه ورود به هندوستان است. آدم عجیب و غریبی بود. در زمانی که روس ها بخشی از ایران را اشغال کرده بودند و عمده مردم هم مخالف آلمان ها بودند، این آدم با یک تعداد معدودی نظامی، همان مسیر را قطع کردند و رفتند به افغانستان. بعد از اینها یک محقق روسی به اسم خانیکوف با یک تیم قوی مطالعاتی به ایران آمد. آنها هم همان مسیر لوت شمالی را رفتند.
چه زمانی بود؟ بعد از جنگ دوم جهانی. همه این گروه ها اثراتی از خودشان درباره لوت بجا گذاشتند. اما هیچ کدام به داخل لوت نفوذ نکردند. سون هدین آرزو داشت سفر پنجم را به ایران بیاید و به داخل لوت نفوذ کند.
ایرانی ها از چه موقع درباره لوت تحقیق کردند؟ حدود نیم قرن پیش نخستین ایرانی هایی که درباره لوت تحقیق کردند، آقای دکتر مستوفی بود که آقای پرویز کردوانی را هم به عنوان دستیار خودش برد که دکتر کردوانی الان خودمان است. این دو نفر در آن موقع با وسایلی که داشتند، کار خیلی ارزشمندی انجام دادند. ... هم دکتر مستوفی و دکتر کردوانی کتاب های خیلی ارزشمندی از خودشان باقی گذاشتند. اما موضوع سر این است که هیچ کس به قلب لوت نفوذ نکرده است. لوت بزرگترین ناشناخته ایران است.
چطور؟ شناخت ما از حدود ۸۰ هزار کیلومتر مربع از لوت، خیلی کم است و از ۴۰ هزار کیلومتر مربع، هیچ شناختی نداریم. بنابراین از حدود ۴سال پیش رفتن به لوت شروع شد. اولین گروهی که رفت، گروه ما بود که رفتیم به گندم بریان. من از جغرافیدان ها شنیده بودم که گندم بریان گرمترین نقطه زمین است و یک سال واقعا گرمترین نقطه کره زمین بوده. به همین دلیل رفتیم آنجا و آن فیلمی که همه دیده اند را گرفتیم؛ تخم مرغ را روی سنگ شکستیم و ماجراهایی که دیده شد. ما در آنجا تا دمای ۶۴ درجه سانتیگراد توانستیم بمانیم. درحالی که در گرمترین فصلش نرفته بودیم.
چه زمانی رفتید؟ ۱۴ شهریور ۸۸ رفتیم. مرداد نرفتیم که هوا گرمتر بود. تا ۶۴ درجه تحمل کردیم، دوربین ها را هم در یخدان بردیم. با وجود این دوربین ها کم کم خراب شدند، صدا خراب شد، تصویر خراب شد. دیدم حال همه گروه بد است، منم سرگیجه گرفتم، دکتری هم برده بودیم، با ما نیامد تا آنجا و برگشتیم. البته به زودی فیلم این سفر ساخته می شود برای شبکه مستند با عنوان یک گام تا دوزخ. بعد از این سفر به لوت شروع شد. در همان گندم بریان که فکر می کردیم حیات نیست، عنکبوتی پیدا کردیم که ترنس پرنت بود؛ شیشه ای بود، آن طرفش پیدا بود. فیلم و عکس از این جانور گرفتیم و با خود آوردیم. اما تحمل کولر هتل را نیاورد و مرد.
اما گروه های دیگر هم به لوت رفته اند؟ گروهی که برای لوت خیلی زحمت کشیده اند، گروه سبز شیراز هستند به سرپرستی آقای بهمن ایزدی. سه چهار سفر تحقیقاتی به لوت مرکزی رفتند. حتی یک بار آقای فرهاد ورهرام، مستندساز را با خودشان بردند، فیلم هم گرفتند. این گروه دو کار بزرگ انجام دادند؛ یکی مسیری از بین کلوت ها باز کردند که به اسم مسیر شیراز نام‌گذاری کردند. کارشان علمی بود. حشرات و جاندارانی که از آنجا آورده بودند را فرستادند به مجامع جهانی که گونه هایشان مشخص شود که احتمالا گونه های جدیدی در ایران خواهد بود. همین گروه هم الان در پی این هستند که بیابان لوت را به ثبت جهانی برسانند...
(یکشنبه 23 فروردین 1394 - 14:46:06)