نخلی که در مراسم نخلگردانی از آن استفاده میشود، موزهای از نمادهای عاشورایی به حساب میآید.
به گزارش خبرنگار حوزه میراث و گردشگری گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ شیعیان از دوره صفویه تا به امروز واژه نخل را به رسم تابوتگردانی امام حسین (ع) اطلاق کردند. مراسم نخلگردانی که امروزه در شهرها و آبادیهایی چون یزد، جنوب خراسان، سمنان، دامغان، خمین، نواحی قم، کاشان، ابیانه، خور و بیابانک، زواره، اردستان و نائین برگزار میشود، در دوره صفویه در مناطق مرکزی و کویری ایران برگزار میشد. برخی از پژوهشگران، آیین نخلگردانی را از بدعتهای حکومت صفویه میدانند.
![]()
![]()
بنا بر این گزارش؛ اتاقک سیاهپوشی که در مراسم نخلگردانی از آن استفاده میشود هیچ شباهتی به درخت نخل ندارد و علت نامگذاری آن مشخص نیست؛ اما شاید مهمترین علت رواج این نام و رسم، این باشد که پیکر امام حسین(ع) در باورهای مردم روی شاخههای درخت خرما به سمت محل دفن حمل شده است. البته اشکال قدیمی نخل را از چوب و برگ درخت خرما میساختند. بنابراین میتوان این امر را نیز یکی از دلایل نامگذاری نماد عزاداری مردم مناطق کویری به نام درخت نخل دانست.
![]()
شایان ذکر است؛ نخل به نوعی موزهای از نمادهای عاشورایی است و هر کدام از عناصر سازنده آن نمادی از یک حادثه بوده و یا متعلق به یکی از اشخاص خاص حادثه کربلا است. مثلا چوب نخل نماد پیکر امام حسین (ع) است و سیاهپوش کردن نخل، نماد اعلام سوگواری و ماتم است.
سرو نخل نماد قد و قامت علی اکبر(ع) و شمشیر و نیزه نصب شده روی نخل نشانه تیر و نیزههای وارد شده بر بدن امام حسین (ع) است.
همچنین آینه نصب شده روی نخل نماد وجود امام حسین (ع) است و علمهایی که بر نخل بسته میشوند به ابوالفضلالعباس(ع) اشاره دارند.
گفتنی است؛ پارچههای زینتی نخل، زنگهایی که قدیم میبستند،عزادارانی که نخل را برمیدارند و سر طوق بالای نخل به ترتیب نماد حجله قاسمبنحسن، زنگ کاروان امام حسین(ع)، تشییعکنندگان هستند. البته امروزه گاه فقط به سیاهپوش کردن و تزیینات ساده نخل اکتفا میشود.
(کد خبر: ۶۶۶۴۴۸۴ - تاریخ انتشار: ۲۲ شهريور ۱۳۹۷ - ۰۷:۳۴)